Na początku lat dwutysięcznych kredyty frankowe były bardzo popularne i łatwe do uzyskania. Liczbę Polaków, którzy zaciągnęli kredyt we frankach szwajcarskich szacuje się na 899 tysięcy.
Kiedy ludzie brali kredyty we frankach?
Kredyty hipoteczne w walucie obcej, w Polsce były udzielane już od 1996 roku. Z kolei kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich banki zaczęły udzielać dopiero w 2004 roku, tj. w momencie kiedy Polska wstąpiła do Unii Europejskiej. Zachęciło to bowiem zagranicznych inwestorów do lokowania kapitału w Polsce. Pierwsze oferty kredytów frankowych znajdowały się bankach austriackich, takich jak Raiffesien Bank, który wówczas działał jako PolBank. Okres największej popularności kredytów frankowych to lata 2006 – 2008. W tym czasie kurs franka szwajcarskiego utrzymywał się na poziomie poniżej 2,00 zł.
Dlaczego kredyt we frankach był tańszy?
Przez wiele lat kurs franka szwajcarskiego był stabilny i korzystny. Z uwagi na wysokie oprocentowanie, kredyty hipoteczne w złotych polskich były drogie i niedostępne dla wielu kredytobiorców. Z kolei kredyty hipoteczne w walutach tych krajów, które miały niskie stopy procentowe, były bardzo atrakcyjne i łatwiej dostępne.
Oferty kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich były bardzo atrakcyjne z następujących powodów:
- odsetki kredytu we frankach szwajcarskich były znacznie niższe niż w przypadku kredytu zaciąganego w polskiej walucie, co skutkowało niższą ratą kredytu,
- mniejsze oprocentowanie (oprocentowanie kredytów hipotecznych w złotych polskich było na poziomie 20%),
- kredyty we frankach szwajcarskich były bardziej dostępne, nawet dla osób, które nie miały zdolności kredytowej na zaciągnięcie kredytu hipotecznego w polskich złotych.
Afera frankowa 2008
W czasie kiedy kredytobiorcy zawierali umowy kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich nikt nie zastanawiał się na tym co się stanie w przypadku wzrostu kursu waluty. Dodatkowo pracownicy banków nie informowali w sposób dostateczny o potencjalnym ryzyku oraz konsekwencjach umowy, którą podpisywali z klientem.
Afera frankowa polega na tym, że banki w umowach kredytowych w walucie franka szwajcarskiego zawierały klauzule niedozwolone, na podstawie których pobierały ratę kredytu w złotych polskich, która następnie przeliczana była na podstawie kursu franka szwajcarskiego narzuconego przez bank.
Afera frankowa oraz problemy Frankowiczów zaczęły się w 2009 roku, kiedy to kurs franka szwajcarskiego wzrósł do kwoty 3,00 zł. Raty kredytów we frankach szwajcarskich nagle zaczęły znacznie rosnąć. Dodatkowo poza ratami wzrósł także kapitał, który pozostał kredytobiorcy do oddania bankowi. Afera frankowa spowodowała również, że niektórzy Frankowicze, pomimo spłacania swojego kredytu mieli do oddania więcej, niż zaciągnęli, a saldo kredytu się nie zmniejszało.
W związku z zawieraniem przez banki w umowach kredytów we frankach szwajcarskich klauzul niedozwolonych, coraz więcej kredytobiorców decyduje się na walkę z bankiem w sądzie o unieważnienie umowy. Orzecznictwo obrazuje, że jest to możliwe i Frankowicze wygrywają w sądach z bankami.
Autor: radca prawny Karolina Marczak, nr wpisu LB-2649