Wyrok prawomocny – kiedy wyrok sądowy staje się prawomocny?

Prawomocność wyroku jest istotna, ponieważ oznacza ona, że orzeczenie sądu staje się ostateczne i wiążące dla wszystkich stron. Strony oraz organy państwowe muszą dostosować się do treści wyroku. Kiedy wyrok sądu jest prawomocny? Ile uprawomocnia się wyrok? Czy można odwołać się od prawomocnego wyroku? Poniżej znajdziesz odpowiedź na powyższe pytania.

Prawomocny wyrok – co to jest?

Wielu frankowiczów zastanawia się, co oznacza prawomocność wyroku.

Wyrok prawomocny wiąże się z brakiem jakiegokolwiek środka odwoławczego lub środka zaskarżenia dla każdej ze stron. Takie prawomocne orzeczenie jest wiążące dla stron sprawy, sądu, który wydał wyrok, ale i dla wszystkich innych sądów lub organów.

Kiedy jednak wyrok jest prawomocny? Może to mieć miejsce w następujących okolicznościach:

• gdy zostanie wyczerpany tok instancyjny – w takiej sytuacji wyrok sądu w II instancji staje się prawomocny z chwilą jego wydania, a więc w dniu, w którym zostanie ogłoszony;
• gdy żadna ze stron nie skorzystała ze środka odwoławczego w ciągu 14 dni od doręczenia wyroku z uzasadnieniem osobie uprawnionej do sporządzenia apelacji;
• gdy mimo odwołania się do wyroku sąd wyższej instancji zmienił lub utrzymał w mocy zaskarżony wyrok. Wówczas wyrok staje się prawomocny w dniu wygłoszenia orzeczenia. 

Sprawdź również: kalkulator kredytu frankowego

Co oznacza prawomocny wyrok?

Co oznacza wyrok prawomocny? Prawomocny wyrok sądu to orzeczenie sądu, które stało się ostateczne i nie podlega dalszym środkom odwoławczym.

Oznacza to, że strony postępowania sądowego nie mają już możliwości składania apelacji od wyroku.

Sprawdź również co oznacza wyrok nieprawomocny

Kiedy wyrok jest prawomocny?

Kiedy uprawomocni się wyrok? W sytuacji, w której apelacja została złożona przez stronę skarżącą z zachowaniem wszelkich terminów, wyrok frankowy nie może zostać uznany za prawomocny.

Wówczas należy uzbroić się w cierpliwość podczas oczekiwania na wydanie wiążącego wyroku w sprawie w II instancji.

Jednak – jak zostało już wspomniane – w momencie, gdy strona skarżąca wyrok nie dochowa terminu złożenia apelacji czy też nie podejmie się jej złożenia, wówczas wyrok można uznać za prawomocny. Kiedy uprawomocnia się wyrok sądu apelacyjnego? Wyrok sądu apelacyjnego uprawomocnia się z chwilą jego wydania, a więc w dniu, w którym zostanie ogłoszony, jeżeli nie służy na niego skarga kasacyjna.

Termin uprawomocnienia wyroku

Ile uprawomocnia się wyrok sądu? Uprawomocnienie orzeczenia sądu zależy od kilku czynników:

• jeśli strony nie złożą takiego wniosku, wyrok sądu uprawomocni się w pierwszym dniu, w którym złożenie wniosku o sporządzenie uzasadnienia będzie już spóźnione. Brak reakcji stron w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku skutkuje uprawomocnieniem się wyroku ósmego dnia od wyrokowania,
• jeżeli strona nie złoży apelacji w terminie 14 dni, wyrok I instancji uprawomocni się w piętnastym dniu,
• w przypadku uznania przez sąd II instancji apelacji za zasadną i zmiany zaskarżonego wyroku zgodnie z żądaniem skarżącego, zapadły wówczas wyrok sądu II instancji staje się prawomocny z dniem jego ogłoszenia,
• w przypadku oddalenia przez sąd II instancji apelacji, jeśli uzna ją za bezzasadną – w takim przypadku zaskarżony wyrok sądu pierwszej instancji staje się prawomocny z dniem wydania wyroku sądu drugiej instancji oddalającego apelację.

Wyrok I Instancji

Uprawomocnienie wyroku sądu I instancji uzależnione jest od tego, czy strony zdecydowały się złożyć apelację w ustawowym terminie bądź w ogóle nie zdecydowały się zaskarżyć wyroku. Za prawomocny będzie więc uważany wyrok sądu pierwszej instancji, od którego nie przysługuje już żaden zwyczajny środek odwoławczy.

Wyrok II Instancji

Prawomocność wyroku II  instancji, w tym prawomocność wyroku sądu apelacyjnego następuje w dniu wydania wyroku przez sąd II instancji. Od wyroku sądu II instancji nie przysługuje żaden zwyczajny środek zaskarżenia, Od prawomocnego wyroku można jednak wnieść skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, gdy zachodzą ku temu uzasadnione podstawy.

Czy można wykreślić hipotekę, kiedy wyrok jest prawomocny?

Jeszcze nie tak dawno temu wiele wydziałów wieczystoksięgowych stało na stanowisku tego, iż do wykreślenia hipoteki niezbędna jest zgoda banku.

Warto podkreślić, że obecnie, kiedy w sprawie frankowej wyrok jest prawomocny, frankowicz może złożyć wniosek o wykreślenie hipoteki.

Taki obrót sytuacji należy zawdzięczać uchwale Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2021 roku, dzięki której kredytobiorcy otrzymali możliwość wykreślenia hipoteki posiłkując się prawomocnym wyrokiem unieważniającym umowę kredytową. Oznacza to, że można wnioskować o wykreślenie wpisu hipoteki mimo braku listu mazalnego oraz uniknąć kolejnego i skomplikowanego procesu sądowego. W sprawach kredytów frankowych warto współpracować z wyspecjalizowaną kancelarią frankową.

Czy jest możliwość odwołania się od prawomocnego wyroku?

Czy wyrok sądu apelacyjnego jest prawomocny? Wyrok sądu apelacyjnego jest prawomocny. Zostało wspomniane, że odwołanie się od wyroku prawomocnego w postaci apelacji nie jest możliwe. Jednak kiedy uprawomocnia się wyrok, możliwe jest wniesienie nadzwyczajnego środka zaskarżenia, czyli wniesienie skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego.

Sąd Najwyższy nie podejmuje się badania faktycznych okoliczności, które związane są ze sprawą, a sprawdza czy w trakcie procesu nie doszło do uchybień. W zależności od wyniku postępowania przeprowadzonego przez Sąd Najwyższy wyrok nie może zostać zmieniony, a jedynie utrzymany w mocy bądź uchylony.

W momencie uchylenia wyroku czy to w całości, czy też w części, sprawa zostaje ponownie rozpatrzona przez sąd tej samej instancji, co sąd, który wydał uchylone przez Sąd Najwyższy orzeczenie. Warto podkreślić, że wniesienie skargi kasacyjnej możliwe jest jedynie w przypadku wyroków II instancji, dlatego też niemożliwym jest zaskarżenie wyroku, do którego wcześniej nie była wniesiona apelacja.

Prawomocne wyroki frankowe – czego może oczekiwać frankowicz?

Uzyskanie prawomocnego wyroku podlega wykonaniu, którego nie może wstrzymać nawet wniesienie do Sądu Najwyższego skargi kasacyjnej. Wykonanie wyroku prawomocnego różni się jednak w zależności od rozstrzygnięcia, które uzyskał frankowicz. 

Sprawdź różnice: wyrok prawomocny a nieprawomocny

• Prawomocne stwierdzenie nieważności umowy kredytowej – w przypadku prawomocnego wyroku, na mocy którego umowa kredytu została uznana za nieważną, następuje wzajemne rozliczenie stron sporu. Sposób rozliczenia kredytobiorcy z bankiem różni się w zależności od decyzji sądu, który wydał wyrok prawomocny. Możliwe jest rozliczenie według teorii salda lub według teorii dwóch kondykcji. Kiedy wyrok sądu jest prawomocny w sprawie o unieważnienie umowy, frankowicz zyskuje także możliwość do wykreślenia hipoteki.
• Prawomocne odfrankowienie umowy – w przypadku, kiedy uprawomocnia się wyrok dotyczy odfrankowania umowy, frankowicz może wnieść do banku o nowy harmonogram spłat rat kredytu oraz rościć zwrotu nadpłat wynikłych z przeliczenia wpłaconych rat po kursie franka szwajcarskiego. Wówczas kredyt zostaje przekształcony w kredyt złotówkowy oraz zyskuje niższe oprocentowanie. 

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego.