Masowe unieważnienia kredytów to obecnie codzienność. Niemal każdego dnia w Polsce zapada kilkaset wyroków w sprawach frankowych. Skutki finansowe masowych wyroków są przez banki odczuwalne. Jaki jest wpływ unieważnień kredytów na sektor bankowy? Czy masowe roszczenia frankowiczów mogą wpłynąć na wydolność banków?
Jak masowe unieważnienia kredytów wpływają na banki?
Sytuacja banków po wyrokach frankowych nie jest najlepsza. Z pewnością banki odczuwają konsekwencje licznych unieważnień umów kredytów frankowych. Ryzyko masowych procesów dla banków wiąże się z dużą liczbą kredytów frankowych, które mogą zostać unieważnione lub zmienione na korzyść kredytobiorców w wyniku orzeczeń sądowych.
Analiza ryzyka finansowego banków jest kluczowym elementem zarządzania ich stabilnością, pozwalając na ocenę potencjalnych zagrożeń związanych z kredytami. W celu minimalizacji tego ryzyka banki tworzą specjalne rezerwy na ryzyko prawne związane z kredytami frankowymi, które z roku na rok jest coraz wyższe. Większe banki, z bardziej zróżnicowanym portfelem kredytowym, mają większą odporność na takie ryzyka.
Czy banki mogą upaść z powodu wyroków frankowych?
Upadłość banków z powodu licznych niekorzystnych dla banków wyroków frankowych jest mało prawdopodobna. Jednak konsekwencje dla banków frankowych są odczuwalne i mogą prowadzić do poważnych trudności finansowych banków, zwłaszcza tych, które mają dużą liczbę takich kredytów w swoim portfelu. W najgorszej sytuacji są kredytobiorcy Getin Noble Bank, który w 2023 roku ogłosił upadłość, gdyż muszą oni liczyć się z tym, że mogą nie odzyskać pieniędzy od banku.
Tym samym także upadłość całego sektora bankowego jest mało prawdopodobna, zwłaszcza biorąc pod uwagę wielkość rezerw finansowych, jakie banki powinny posiadać oraz działania nadzoru finansowego.
Jak banki radzą sobie z masowymi pozwami?
Banki zdają sobie sprawę ze swojego położenia i ryzyka związanego z kredytami frankowymi, stąd też z roku na rok tworzą większe rezerwy z tego tytułu. Reakcje banków na unieważnienia kredytów to m.in. oferowanie możliwości przewalutowania umowy kredytu czy też możliwość podpisania z bankiem ugody. Warunki tych ugód są jednak znacznie mniej korzystne aniżeli korzyści z wygranej sprawy sądowej. Dla banków korzystniejsze jest bowiem podpisanie ugody aniżeli otrzymanie pozwu frankowicza.
W sprawach sądowych banki nie uznają roszczeń frankowiczów i bronią się przed podnoszonymi przez kredytobiorców zarzutami nieważności umowy kredytu. Jednak mimo podjętej obrony w niemal 98% spraw sądowych banki ponoszą porażkę. Coraz częściej zdarza się, że banki rezygnują z wnoszenia apelacji od niekorzystnego dla nich wyroku czy później skargi kasacyjnej.
Jakie straty ponoszą banki w wyniku masowych unieważnień kredytów?
Banki ponoszą w wyniku masowych unieważnień kredytów frankowych przede wszystkim poważne straty finansowe. Ustalając nieważność umowy kredytu, umowę traktujemy wówczas jako nie zawartą. Polega to na tym, że bank powinien zwrócić kredytobiorcy wszystko, co ten przez lata wpłacił do banku. Kredytobiorca zaś oddaje do banku jedynie kapitał kredytu.
Bank zatem nie zarabia na odsetkach, a dodatkowo zmuszony jest ponieść koszty obsługi kredytu, obsługi prawnej i koszty sądowe – przypadku przegranej sprawy. Oprócz odsetek, banki często zarabiają na prowizjach i opłatach związanych z udzieleniem kredytu, które również mogą zostać zwrócone w przypadku unieważnienia umowy. Straty banków przy unieważnieniach kredytów są zatem znaczne.
Inne straty ponoszone przez banki to straty wizerunkowe. Złe opinie na temat banku, związane z masowymi pozwami i unieważnieniami kredytów frankowych, mogą wpłynąć na decyzje potencjalnych kredytobiorców, którzy mogą unikać takich banków.
Już teraz możesz skorzystać z prostego narzędzia, jakim jest kalkulator frankowicza, który bezpłatnie wyliczy Ci, ile możesz zyskać w swojej sprawie frankowej.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz, nr wpisu WA-15162
