Koniec LIBOR a frankowicze – oprocentowanie kredytu frankowego ustalane było na podstawie LIBOR oraz marży banku. LIBOR to wskaźnik, który przez lata był stosowany jako podstawa oprocentowania kredytów hipotecznych denominowanych we frankach szwajcarskich. Od 1 stycznia 2022 roku LIBOR CHF został oficjalnie wycofany i zastąpiony nowymi wskaźnikami referencyjnymi, takimi jak SARON. Jakie są skutki likwidacji LIBOR dla kredytów frankowych?
LIBOR kredyt frankowy
W czasach udzielania kredytów frankowych stosowane było głównie oprocentowanie zmienne.W Polsce wskaźnik LIBOR miał zastosowanie przy wyznaczaniu oprocentowania kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich.
Wskaźnik LIBOR (London Interbank Offered Rate) to referencyjna wysokość oprocentowania po jakiej kredytów oraz pożyczek udzielają sobie na rynku międzynarodowym w Londynie cztery główne banki: Bankers Trust, Bank of Tokyo, Barclays i National Westminster. Podobnie jak WIBOR, LIBOR ustalany był w dni robocze o godzinie 11.00.
Stawki LIBOR wyznaczane były dla następujących walut:
- dolar amerykański (USD),
- euro (EUR),
- frank szwajcarski (CHF),
- funt szterling (GBP),
- jen (JPY).
W Polsce wskaźnik LIBOR miał zastosowanie przy wyznaczaniu oprocentowania kredytów hipotecznych w wyżej wymienionych zagranicznych walutach.
Wskaźnik LIBOR można podzielić na:
- LIBOR ON (stawka dotyczy jednego dnia),
- LIBOR 1W (stawka dotyczy jednego tygodnia),
- LIBOR 1M (stawka dotyczy jednego miesiąca),
- LIBOR 2M (stawka dotyczy dwóch miesięcy),
- LIBOR 3M (stawka dotyczy trzech miesięcy),
- LIBOR 6M (stawka dotyczy sześciu miesięcy),
- LIBOR 1R (stawka dotyczy jednego roku),
Likwidacja LIBOR 2025
Co zrobić po wycofaniu LIBOR? Od dnia 1 stycznia 2022 roku w każdej umowie kredytowej frankowej, w której zastosowanie miał LIBOR CHF, odgórnie zostały zastosowane odpowiednie wskaźniki, które znajdowały się w grupie SARON (Swiss Average Rate Overnight), na przykład dla LIBOR 3M został zastosowany SARON 3M. Zamiana LIBOR na SARON kredyty CHF wynika z decyzji regulatorów finansowych, którzy uznali, że wskaźnik ten jest podatny na manipulacje i nie odzwierciedla realnych warunków rynkowych.
Konsekwencje końca LIBOR
Co oznacza koniec LIBOR dla frankowiczów? SARON bazuje na rzeczywistych transakcjach na rynku międzybankowym i jest uznawany za bardziej przejrzysty i stabilny niż LIBOR. Dla frankowiczów oznacza to konieczność dostosowania umów kredytowych do nowego wskaźnika, co może mieć wpływ na wysokość oprocentowania i miesięcznych rat.
W związku z likwidacją LIBOR bank prawdopodobnie wysłał propozycję aneksu do umowy kredytowej, mimo że wskaźnik SARON zastępuje LIBOR CHF z mocy prawa, z kilku powodów:
- doprecyzowanie warunków kredytu – chociaż przejście na SARON wynika z przepisów prawa, aneks może zawierać szczegóły dotyczące sposobu obliczania oprocentowania (np. marża, spread korygujący, dokładne terminy naliczania odsetek);
- formalne potwierdzenie zmian – niektóre banki mogą uznać, że aneks zapewnia większą przejrzystość i ogranicza ryzyko ewentualnych sporów sądowych;
- dostosowanie innych zapisów umowy – bank może proponować dodatkowe zmiany w umowie, np. dotyczące sposobu informowania o oprocentowaniu czy mechanizmu spłaty kredytu;
- minimalizacja ryzyka prawnego – Wysyłając aneks, bank może chcieć zabezpieczyć się przed ewentualnymi roszczeniami klientów w przyszłości.
Aneksowanie umowy frankowej nie jest obowiązkowe dla frakowicza.
Jak zmieni się rata kredytu po likwidacji LIBOR?
Zmiana wskaźnika referencyjnego z LIBOR na SARON może mieć różny wpływ na wysokość rat kredytowych. SARON działa na innych zasadach niż LIBOR – jest wskaźnikiem typu overnight (opartym na jednodniowych transakcjach), a jego wartość podlega codziennym zmianom. Po zmianie LIBOR na SARON wysokość raty może nieznacznie spaść lub pozostać na podobnym poziomie. LIBOR CHF był zazwyczaj wyższy niż SARON, dlatego aby wyrównać różnicę, do SARON dodawany jest tzw. spread korygujący (ang. spread adjustment). Spread ten został określony przez organy regulacyjne i zależy od terminu LIBOR, który wcześniej obowiązywał w umowie (np. dla LIBOR 3M spread wynosi około 0,0571%).