Weksel in blanco to wyjątkowy rodzaj weksla, w treści którego, w momencie jego wystawienia, nie są wpisane wszystkie dane w tym m.in. dotyczące kwoty weksla i daty zapłaty. Dokument ten używany jest m.in. jako narzędzie zabezpieczenia finansowego, jednak wiąże się z pewnym ryzykiem zarówno dla wystawcy, jak i dla beneficjenta.
Jak więc widać weksel in blanco to dokument wykorzystywany w obrocie, z którym jednak wiąże się spore ryzyko. W dzisiejszym wpisie postaramy się więc przybliżyć takie kwestie jak to jak działa weksel in blanco jako zabezpieczenie, kiedy stosuje się weksel in blanco, jakie jest ryzyko związane z podpisaniem weksla in blanco, czy kto może wypełnić weksel in blanco?
Co to jest weksel in blanco i jak działa?
Weksel in blanco, czyli jak wskazaliśmy już niewypełniony weksel, to dokument finansowy, w którym wystawca (dłużnik) zobowiązuje się do zapłaty określonej kwoty w przyszłości, jednak nie wskazuje jej konkretnej wartości ani daty płatności. Tym samym w dacie jego podpisania brak jest istotnych informacji, które na tym etapie znajdowałyby się już na wekslach innego rodzaju. Osoba, która otrzymuje taki weksel (beneficjent), ma prawo do jego uzupełnienia, ale musi to zrobić zgodnie z zasadami określonymi w umowie między stronami, tzw. deklaracji wekslowej.
Zabezpieczenie wekslem in blanco wciąż jest popularne w obrocie gospodarczym, decyduje o tym m.in. duża elastyczność. W przypadku niewywiązania się z umowy, beneficjent może uzupełnić weksel o brakujące informacje i zrealizować płatność. Fakt, że uzupełnienie weksla in blanco odbywa się bez udziału wystawcy powoduje, że odpowiedzialność z weksla może potencjalnie (w przypadku jego nieuczciwego wypełnienia) przekroczyć wartość rzeczywistego zobowiązania.
Jakie ryzyko wiąże się z podpisaniem weksla in blanco?
Jak zostało już wskazane, głównym ryzykiem jest fakt, iż wystawca weksla traci kontrolę nad ostateczną kwotą, która może być uzupełniona przez beneficjenta (przy założeniu, że działa nieuczciwie) w sposób praktycznie dowolny. W ekstremalnych przypadkach bowiem beneficjent może wpisać kwotę znacznie przekraczającą rzeczywiste zobowiązanie, co prowadzi do dużych strat finansowych dla wystawcy.
W takim wypadku pozostaje długotrwała walka przed sądem. Co więcej, w sytuacji sporu sądowego, trudniej jest udowodnić, że weksel został wypełniony w sposób niezgodny z pierwotnymi ustaleniami. Kluczowym jest więc, aby przed podpisaniem weksla in blanco dokładnie przeanalizować potencjalne ryzyka i ustalić zasady jego wykorzystania np. poprzez spisanie deklaracji wekslowej.
Kto może wypełnić weksel in blanco i na jakich zasadach?
Weksel in blanco może być wypełniony przez osobę, która jest upoważniona przez wystawcę do jego uzupełnienia. W praktyce najczęściej robi to beneficjent, jednak ważne jest, aby to uprawnienie było jasno określone w umowie. W przeciwnym razie wypełnienie weksla może być uznane za nieważne.
Wypełnienie weksla nie jest najprostszą czynnością. Weksel in blanco musi być wypełniony zgodnie z przepisami prawa, żeby został uznany za ważny. Jakikolwiek błąd jest trudny do naprawienia, gdyż z reguły beneficjent dysponuje jednym egzemplarzem weksla.
W jakich sytuacjach stosuje się weksel in blanco jako zabezpieczenie?
Weksel in blanco najczęściej stosowany jest w transakcjach handlowych jako forma zabezpieczenia wierzytelności m.in. w następujących sytuacjach:
- kredyty i pożyczki – zdarza się, że zabezpieczenie kredytu wekslem jest wymagane przez banki, jako forma zabezpieczenia się na wypadek niespłacania rat kredytu..
- umowy handlowe – często w transakcjach między podmiotami profesjonalnymi, weksel in blanco jest używany jako forma zabezpieczenia roszczeń umownych.
- zabezpieczenia kontraktowe roszczeń osób fizycznych – w umowach, w których istnieje ryzyko niewywiązania się z zobowiązań, weksel in blanco może stanowić dodatkowe zabezpieczenie dla strony, która może być narażona na straty.
Wsparcie kancelarii przy sprawach o unieważnienie kredytu
Kancelaria frankowa Frejowski CHF od wielu lat świadczy profesjonalną obsługę prawną w sporach z zakresu prawa bankowego, w tym w sprawach o unieważnienie kredytu frankowego. Obecne niezwykle korzystne dla kredytobiorców orzecznictwo sprawia, że 95% spraw przeciwko bankom wygrywają frankowicze.
Każdy zainteresowany może w prosty sposób wyliczyć orientacyjną wartość przysługującego mu roszczenia. W tym celu pomocnym jest bezpłatny i łatwy w obsłudze kalkulator frankowy.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz, nr wpisu WA-15162
