W dyskusji o zawodach prawniczych w Polsce często pojawia się pytanie: jaka jest różnica między prawnikiem a adwokatem? Choć w języku potocznym te pojęcia bywają używane zamiennie, w rzeczywistości różnice są istotne – przede wszystkim pod względem wykształcenia, uprawnień oraz obowiązków zawodowych. W dzisiejszym artykule postaramy się przybliżyć nieco te różnice i wyjaśnić kto to jest adwokat, czy jakie są różnice między zawodami prawniczymi w Polsce?
Czym różni się prawnik od adwokata?
Prawnik a adwokat różnice – definicja prawnika i adwokata to pierwszy krok do zrozumienia tej różnicy. Prawnikiem nazywamy każdą osobę, która ukończyła studia prawnicze, czyli posiada wyższe wykształcenie prawnicze. Nie musi ona jednak wykonywać żadnego z zawodów zaufania publicznego, takich jak adwokat, radca prawny, sędzia czy prokurator. Adwokat natomiast to osoba, która nie tylko ukończyła studia prawnicze, ale również odbyła aplikację adwokacką i zdała egzamin zawodowy, a następnie została wpisana na listę adwokatów i może wykonywać zawód adwokata zgodnie z przepisami prawa.
Czy adwokat ma więcej uprawnień niż prawnik?
Uprawnienia adwokata są zdecydowanie szersze niż te, które posiada osoba określana ogólnie jako prawnik, bez uprawnień zawodowych. Adwokat może występować przed sądami wszystkich instancji, udzielać pomocy prawnej, reprezentować klientów w postępowaniach karnych, cywilnych, administracyjnych i innych, a także sporządzać opinie prawne czy projektować umowy.
Z kolei prawnik, który nie posiada tytułu zawodowego adwokata lub radcy prawnego, nie ma prawa reprezentować klientów w sądach w takim zakresie – może co najwyżej świadczyć pomoc prawną w ograniczonym zakresie (np. przygotowywać dokumenty, udzielać porad prawnych). Z tego powodu adwokat posiada zdecydowanie więcej praktycznych możliwości działania w systemie prawnym.
Czy radca prawny to też adwokat?
To pytanie często pada ze względu na bardzo podobny zakres obowiązków tych dwóch zawodów. Choć adwokat i radca prawny wykonują niemal identyczne czynności, to formalnie są to dwa odrębne zawody prawnicze w Polsce. Zarówno adwokaci, jak i radcowie prawni mogą reprezentować klientów w sądach, sporządzać opinie prawne, udzielać porad oraz uczestniczyć w negocjacjach.
Główna różnica historyczna polegała na tym, że radcowie prawni mogli świadczyć pomoc prawną przedsiębiorstwom oraz być zatrudnieni na umowę o pracę, czego adwokaci długo nie mogli robić. Obecnie jednak te granice się zatarły, a różnice są głównie organizacyjne – adwokat należy do samorządu adwokackiego, a radca prawny do samorządu radców prawnych. Zatem choć radca prawny to nie adwokat, ich kompetencje są zbliżone, a w praktyce często nieodróżnialne dla klientów.
Kto może reprezentować w sądzie?
Reprezentowanie stron w sądzie jest ściśle regulowane przez prawo. W sprawach cywilnych, karnych i administracyjnych pełnomocnikami procesowymi mogą być adwokaci, radcowie prawni, a w niektórych sytuacjach również doradcy podatkowi czy rzecznicy patentowi. Oznacza to, że nie każdy prawnik ma prawo reprezentować klienta w sądzie – konieczne jest posiadanie odpowiedniego tytułu zawodowego i wpisu na listę prowadzoną przez właściwy samorząd zawodowy.
Obowiązki prawnika i adwokata wobec klienta są podobne – obejmują rzetelne prowadzenie sprawy, zachowanie tajemnicy zawodowej, działanie zgodnie z etyką zawodową oraz lojalność wobec reprezentowanego. Jednak tylko osoby z tytułem adwokata lub radcy prawnego mogą w pełni realizować te obowiązki w ramach reprezentacji przed sądem.
Jak unieważnić umowę frankową?
Kancelaria frankowa Frejowski CHF od wielu lat świadczy profesjonalną obsługę prawną w sporach z zakresu prawa bankowego, w tym w sprawach o unieważnienie kredytu frankowego. Obecne niezwykle korzystne dla kredytobiorców orzecznictwo sprawia, że 95% spraw przeciwko bankom wygrywają frankowicze.
Każdy zainteresowany może w prosty sposób wyliczyć orientacyjną wartość przysługującego mu roszczenia. W tym celu pomocnym jest bezpłatny i łatwy w obsłudze kalkulator frankowy.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz, nr wpisu WA-15162