Wskaźnik LIBOR przez wiele lat informował o rozwoju sytuacji kredytowej na rynku światowym. W przypadku kredytów hipotecznych w walutach obcych miał on zastosowanie przy wyliczaniu wysokości ich oprocentowania. Kontrowersje i afery dotyczące niejasnego mechanizmu jego określania doprowadziły do tego, że Komisja Europejska zastąpiła wskaźnik LIBOR CHF wskaźnikiem SARON. Co to jest wskaźnik LIBOR? Czym się różni LIBOR od WIBOR?
Co to jest wskaźnik LIBOR?
Wskaźnik LIBOR (London Interbank Offered Rate) to referencyjna wysokość oprocentowania po jakiej kredytów oraz pożyczek udzielają sobie na rynku międzynarodowym w Londynie cztery główne banki: Bankers Trust, Bank of Tokyo, Barclays i National Westminster. Podobnie jak WIBOR, LIBOR ustalany był w dni robocze o godzinie 11.00.
Stawki LIBOR wyznaczane były dla następujących walut:
- dolar amerykański (USD),
- euro (EUR),
- frank szwajcarski (CHF),
- funt szterling (GBP),
- jen (JPY).
W Polsce wskaźnik LIBOR miał zastosowanie przy wyznaczaniu oprocentowania kredytów hipotecznych w wyżej wymienionych zagranicznych walutach.
Wskaźnik LIBOR można podzielić na:
- LIBOR ON (stawka dotyczy jednego dnia),
- LIBOR 1W (stawka dotyczy jednego tygodnia),
- LIBOR 1M (stawka dotyczy jednego miesiąca),
- LIBOR 2M (stawka dotyczy dwóch miesięcy),
- LIBOR 3M (stawka dotyczy trzech miesięcy),
- LIBOR 6M (stawka dotyczy sześciu miesięcy),
- LIBOR 1R (stawka dotyczy jednego roku),
LIBOR 3M 2024
Począwszy od roku 2022 LIBOR 3M przestał być stosowany na polskim rynku kredytowym. Obecnie zastąpił go wskaźnik SARON. Nie ma żadnych prognoz, żeby planowany był w 2024 r. powrót do wskaźnika LIBOR 3M.
LIBOR likwidacja
W 2022 roku LIBOR CHF został zastąpiony wskaźnikiem SARON. W związku z czym, od dnia 1 stycznia 2022 roku w każdej umowie kredytowej frankowej, w której zastosowanie miał LIBOR CHF, zostały zastosowane odpowiednie wskaźniki, które znajdowały się w grupie SARON, na przykład dla LIBOR 3M został zastosowany SARON 3M.
LIBOR SARON
SARON jest wskaźnikiem dotyczącym franka szwajcarskiego i kredytów udzielanych w tej właśnie walucie, który zastąpił LIBOR CHF. Publikowany jest przez SIX Swiss Exchange Financial Information AG (SIX). Wskaźnik ten był rekomendowany przez Narodowy Bank Szwajcarii i został wpisany na listę wskaźników referencyjnych, która jest prowadzona przez Europejski Urząd Giełd i Papierów Wartościowych. SARON zastąpił automatycznie LIBOR CHF bez konieczności podpisywania aneksów do umów kredytowych. Do zmiany wskaźnika LIBOR na SARON doszło bowiem z mocy prawa. Wskazuje się, że SARON w przeciwieństwie do LIBOR CHF nie jest podatny na manipulacje banków. Wskaźnik SARON jest średnią historyczną stawką „overnight” publikowaną codziennie i opiera się na danych faktycznych transakcji.
Czy zmiana LIBOR CHF na SARON wpływa negatywnie na możliwość dochodzenia roszczeń przed sądem z tytułu umowy frankowej? Otóż nie wpływa negatywnie. Wprowadzenie nowego wskaźnika nie ma wpływu na okoliczność, że umowy frankowe zawierały postanowienia abuzywne, a banki nie informowały Frankowiczów o ryzyku walutowym przed podpisaniem przez nich umowy kredytu we frankach szwajcarskich.
Ile wynosi LIBOR 3M CHF?
Aktualny wskaźnik którym został zastąpiony LIBOR 3M w przypadku kredytów we frankach szwajcarskich, czyli SARON 3M wynosi 1,1001% (stan na 21 kwietnia 2023 r.). Pozostałe zaś stawki wynoszą:
- SARON ON: 1,4062%,
- SARON 1M: 1,3946%,
- SARON 2M: 1,1788%,
- SARON 6M: 0,8802%,
- SARON 1R: 0,3093%.
Czym się różni LIBOR od WIBOR?
Wskaźnik LIBOR wyznacza stawkę oprocentowania kredytów oferowanych na rynku międzybankowym i jest stawką bazową w przypadku kredytów udzielanych w walucie obcej. Z kolei WIBOR określa wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym i jest stawką bazową w przypadku kredytów udzielanych w złotówkach.
Autor: radca prawny Karolina Marczak, nr wpisu LB-2649
