Na początku lat dwutysięcznych kredyty frankowe były bardzo popularne i łatwe do uzyskania. Liczbę Polaków, którzy zaciągnęli kredyt we frankach szwajcarskich szacuje się na 899 tysięcy. Obecnie osoby, które podpisały umowę kredytu we frankach szwajcarskich walczą z bankami w sądach o unieważnienie tych umów. Historia Frankowiczów stała się inspiracją dla Marcina Ziębińskiego – reżysera filmu „Banksterzy”.
Kiedy ludzie brali kredyty we frankach?
W Polsce kredyty hipoteczne w walucie obcej były udzielane już od 1996 roku. Z kolei kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich banki zaczęły udzielać dopiero w 2004 roku, tj. w momencie kiedy Polska wstąpiła do Unii Europejskiej. Pierwsze oferty kredytów frankowych znajdowały się bankach austriackich, takich jak Raiffesien Bank, który wówczas działał jako PolBank. Okres największej popularności kredytów frankowych to okres od 2006 do 2008.
Z uwagi na wysokie oprocentowanie, kredyty hipoteczne w złotych polskich były drogie i niedostępne dla wielu kredytobiorców. Z kolei kredyty hipoteczne w walutach tych krajów, które miały niskie stopy procentowe, były bardzo atrakcyjne i łatwiej dostępne. Z uwagi na wysokie oprocentowanie, kredyty hipoteczne w złotych polskich były drogie i niedostępne dla wielu kredytobiorców. Z kolei kredyty hipoteczne w walutach tych krajów, które miały niskie stopy procentowe, były bardzo atrakcyjne i łatwiej dostępne.
Wielu osób decydowało się więc na podpisanie umowy kredytu we frankach szwajcarskich, ponieważ nie posiadali zdolności kredytowej, aby wziąć kredyt w złotówkach. Mieli do wyboru zrezygnować ze swoich marzeń o nowym domu, mieszkaniu lub wziąć kredyt we frankach i spróbować je zrealizować.
Afera frankowa
Podczas, gdy kredytobiorcy zawierali umowy kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich nikt nie zastanawiał się na tym co się stanie w przypadku wzrostu kursu waluty. Prócz tego pracownicy banków nie informowali w sposób dostateczny o potencjalnym ryzyku oraz konsekwencjach umowy, którą podpisywali z klientem.
Afera frankowa polega na tym, że banki w umowach kredytowych w walucie franka szwajcarskiego zawierały klauzule niedozwolone, na podstawie których pobierały ratę kredytu w złotych polskich, która następnie przeliczana była na podstawie kursu franka szwajcarskiego narzuconego przez bank.
Afera frankowa oraz problemy Frankowiczów rozpoczęły się w 2009 roku, to jest w momencie kiedy to kurs franka szwajcarskiego wzrósł do kwoty 3,00 zł. Raty kredytów we frankach szwajcarskich uległy znacznemu wzrostowi. Dodatkowo poza ratami wzrósł także kapitał, który pozostał kredytobiorcy do oddania bankowi. Afera frankowa spowodowała również, że niektórzy Frankowicze, pomimo spłacania swojego kredytu mieli do oddania więcej, niż zaciągnęli, a saldo kredytu się nie zmniejszało.
Film Banksterzy – historia Frankowiczów
Film pod tytułem „Banksterzy” opiera się na faktach, ale nie przedstawia ich w 100%. W latach największej popularności kredytów frankowych ogólny odbiór społeczny był taki, że większość osób uważała kredyty frankowe za dobre i korzystne. Pracownicy banków dysponowali prospektami i materiałami przedstawiającymi ten produkt bankowy, w jak najkorzystniejszym świetle. Z kolei w filmie przedstawiono krwiożerczych pracowników banków i naiwnych klientów. Co nie do końca tak wyglądało, ale jak wiadomo sztuka kieruje się swoimi zasadami.
„Banksterzy” to opowieść o systemie bankowym, w szczególności o mechanizmach jego funkcjonowania, które nigdy nie ujrzały światła dziennego. Film ten pokazuje jak instytucje zaufania publicznego takie jak bank, świadomie nadużyły zaufania w stosunku do swoich klientów, a także o bezwzględnych działaniach w imię swoich interesów.
Autor: radca prawny Karolina Marczak, nr wpisu LB-2649