TSUE wielokrotnie już opowiadał się po stronie frankowiczów, dając prymat ochronie praw konsumenta. W ostatnich miesiącach głośno było o orzeczeniach TSUE z dnia 15 czerwca 2023 r. (sygn. C-520/21 i C-287/22) oraz o orzeczeniu z dnia 21 września 2023 r. (sygn. C-139/22), które po raz kolejny były korzystne dla frankowiczów. Jak orzeczenie TSUE wpłyną na sprawy frankowe w Polsce?
Stanowisko TSUE w sprawie kredytów frankowych
TSUE wielokrotnie wydawał wyroki w sprawie Polski. Jednym z najgłośniejszych orzeczeń TSUE w sprawie kredytu frankowego była sprawa Państwa Dziubak, która została rozstrzygnięta 3 października 2019 r. (sygn. C-260/18). Wyrok ten spowodował, że wielu kredytobiorców ruszyło do sądów. Obecnie dalej orzeczenia TSUE są korzystne dla frankowiczów, co zachęca kolejnych kredytobiorców do pozwania banku. Co TSUE mówi w swoich orzeczeniach o kredytach frankowych?
Ostatnio TSUE wypowiedział się w kwestii definicji konsumenta i obowiązku informacyjnego banku. Bank powinien w sposób jasny i przejrzysty pouczyć konsumenta o ryzykach wiążących się z zaciągnięciem kredytu. Co więcej, jeżeli kredytobiorca ma wyższe wykształcenie z zakresu finansów lub też w dniu zawarcia umowy kredytu był zatrudniony w banku, to nie uniemożliwia to takiemu kredytobiorcy dochodzenia roszczeń. W każdym wypadku bank musi wypełnić ciążący na nim obowiązek informacyjny (wyrok TSUE z dnia 21 września 2023 r. C-139/22).
Co więcej, TSUE w wyroku dnia 21 września 2023 r. C-139/22 wskazał także, że stwierdzenie nieuczciwego charakteru danego postanowienia umowy kredytowej może mieć miejsce przez samo porównanie jego treści z treścią postanowienia wpisanego do rejestru klauzul niedozwolonych, co pozostaje w zgodzie z prawem UE. Być może takie stanowisko Trybunał wpłynie na szybsze rozpoznawanie spraw frankowych przez sądy.
Co niezwykle istotne, zdaniem Trybunału banki nie mają prawa do żądania tzw. wynagrodzenia za korzystanie z kapitału (wyrok TSUE z 15.06.2023 r., C-520/21). Przyznanie bankom takiego wynagrodzenia zachęcałoby ich do stosowania w umowach z konsumentami niedozwolonych postanowień umownych.
W przedmiocie wydawania zabezpieczeń poprzez wstrzymanie rat kredytu Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 15 czerwca 2023 r. w sprawie C-287/22. TSUE stwierdził, że sąd rozpoznający sprawę powinien udzielić zabezpieczenia w przypadku gdy wymaga tego zapewnienie skuteczności orzeczenia, które może zapaść w danej sprawie, z punktu widzenia przepisów dyrektywy 93/13/EWG.
Wpływ orzecznictwa TSUE na sprawy sądowe
Orzecznictwo TSUE nie pozostaje bez wpływu na sprawy polskich frankowiczów. Chociaż formalnie wyroki Trybunału nie są wiążące dla sądów krajowych, to jednak sądy respektują wypracowane orzecznictwo Trybunału. Sądy w wyrokach, które zapadają w sprawach frankowych, powołują się na dorobek orzeczniczy Trybunału Sprawiedliwości UE. Warto wskazać, że obecnie sądy w zdecydowanej większości decydują się na unieważnienie umowy kredytu frankowego, co jest rozwiązaniem niezwykle korzystnym dla kredytobiorcy.
Kalkulator frankowy
Kalkulator frankowy to proste w obsłudze, darmowe urządzenia, z którego skorzystać powinien każdy zainteresowany wniesieniem do sądu pozwu frankowego. Korzystając z kalkulatora frankowego, kredytobiorca może samodzielnie dokonać wstępnej analizy swojej sytuacji procesowej, pod kątem wytoczenia roszczenia frankowego. Kalkulator frankowicza pomoże m.in. określić wysokość roszczenia, o które można pozwać bank. Warto przy tym pamiętać, że kalkulator frankowy pomoże rozeznać się w możliwościach procesowych kredytobiorcy, niemniej złożenie pozwu powinno być poprzedzone konsultacją z kancelarią prawną specjalizującą się w sporach z bankami.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz, nr wpisu WA-15162