Pierwsza sprawa WIBOR w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej ożywiła opinię publiczną w lipcu 2024 roku. Orzeczenie TSUE w sprawie WIBOR będzie miało bowiem bagatelne znaczenie dla rynku bankowego i kredytobiorców złotówkowych. Kredyty złotówkowe mogą podzielić los kredytów frankowych. Unieważnienie kredytu frankowego orzekane jest w ponad 95% spraw frankowych. Czy tak samo zakończą się spory prawne dotyczące wskaźnika WIBOR?
TSUE zajmie się sprawą umów kredytowych z WIBOR-em – Co to oznacza?
Sprawa WIBOR w TSUE oznacza, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej weźmie pod lupę rynek finansowy w Polsce, w szczególności wskaźnik WIBOR, kredyty hipoteczne ze zmiennym oprocentowaniem opartym o WIBOR oraz stopy procentowe.
Sąd Okręgowy w Częstochowie przesłał do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zestaw 4 pytań prejudycjalnych. Pytania dotyczą kwestii czy same niedostateczne poinformowanie o ryzyku stopy procentowej i zasadach ustalania oprocentowania wystarczy do uznania fragmentów umowy kredytowej za nieuczciwe postanowienia oraz dopuszczalności usunięcia WIBOR z umowy i oparcia oprocentowania wyłącznie na stałej marży i brzmią następująco:
- Czy art. 1 ust. 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że pozwala on na badanie postanowień umownych dotyczących zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR?
- W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze, czy art. 4 ust. 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że pozwala on na badanie postanowień umownych dotyczących zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR?
- W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze i drugie, czy art. 3 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że zapisy umowy dotyczące zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR można traktować jako stojące w sprzeczności z wymogami dobrej wiary i powodujące znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta, z uwagi na niewłaściwe poinformowanie konsumenta odnośnie narażenia na ryzyko zmiennej stopy procentowej, w tym w szczególności niewskazaniu, w jaki sposób ustala się wskaźnik referencyjny będący podstawą ustalania zmiennego oprocentowania i jakie wątpliwości są związane z jego nietransparentnością oraz nierównomierny rozkład tego ryzyka na strony umowy?
- W przypadku pozytywnej odpowiedzi na wcześniejsze pytania, czy art. 6 ust 1 w zw. z art. 3 ust. 1 i 2 zdanie 2 oraz art. 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, iż w przypadku uznania za nieuczciwe postanowienia umownego dotyczącego zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR możliwym jest dalsze funkcjonowanie umowy, w której wysokość oprocentowania kwoty kapitału kredytu będzie się opierała na drugim składniku ustalającym wysokość oprocentowania zawartego w umowie, to jest stałej marży banku, co spowoduje zmianę oprocentowania kredytu ze zmiennego na stałe?
WIBOR kredyty hipoteczne TSUE
Jak WIBOR wpływa na kredyty hipoteczne? Stawka WIBOR jest podstawą wyznaczania oprocentowania zmiennego kredytu hipotecznego. Zmiana wysokości wskaźnika WIBOR wpływa zatem na zmianę wysokości oprocentowania oraz rat kredytowych w trakcie trwania umowy. Częstotliwość zmiany oprocentowania zależy od rodzaju wskaźnika WIBOR wskazanego w umowie kredytowej – co 3 miesiące, jeśli jest to WIBOR 3M lub co 6 miesięcy, jeśli jest to WIBOR.
Sprawa WIBOR TSUE
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapewnia jednolitą wykładnię prawa Unii Europejskiej we wszystkich krajach Unii Europejskiej oraz jego przestrzeganie przez kraje i instytucje Unii Europejskiej. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej odpowiada na pytania złożone przez krajowe sądy dotyczące interpretacji prawa unijnego. W określonych sytuacjach do Trybunału mogą również wnosić sprawy osoby fizyczne, przedsiębiorstwa lub organizacje, które uważają, że ich prawa zostały naruszone przez instytucje Unii Europejskiej. Ochrona konsumentów to jedno z zadań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Ile musimy czekać na odpowiedź TSUE? Na odpowiedź TSUE będzie trzeba poczekać co najmniej rok.
Odpowiedź TSUE a pozew WIBOR
Od odpowiedzi TSUE zależy jaki kierunek orzeczniczy przyjmą sądy w Polsce w sprawach o unieważnienie WIBOR. Jeśli wyrok TSUE będzie wskazywał na możliwość unieważnienia umów kredytów ze zmiennym oprocentowaniem opartym o WIBOR, to w takim przypadku należy spodziewać się fali pozwów o unieważnienie WIBOR.
W sprawach frankowych usługi świadczy Kancelaria frankowa, która pomaga przeprowadzić unieważnienie kredytu frankowego lub odfrankowić umowę kredytu we frankach szwajcarskich. Dodatkowo opracowała kalkulator frankowy, który pozwala wyliczyć korzyści jakie frankowicz może uzyskać dzięki postępowaniu sądowemu przeciwko bankowi.