W dniu 19 września 2023 r. Sąd Najwyższy wydał trzy wyroki, które wzbudziły dużo emocji. Stanowisko Sądu Najwyższego zajęte w wyrokach nie jest zadowalające dla frankowiczów. Sąd Najwyższy uznał bowiem, że w rozpatrywanych sprawach nie jest zasadne uznanie umów za nieważne, zaś dopuszczalne jest utrzymanie umowy w mocy poprzez zastosowanie kursu średniego NBP. Wyroki są sprzeczne z orzeczeniami TSUE dotyczącymi kredytów frankowych. Co oznaczają one dla frankowiczów?
Czytaj również: Kontrowersyjny wyrok Sądu Najwyższego dotyczący kredytu CHF
Sąd Najwyższy w sprawie frankowiczów
Sąd Najwyższy uznał, że w razie braku przelicznika w umowie na podstawie art. 56 Kodeksu cywilnego stosuje się przelicznik wynikający ze zwyczajów i zasad współżycia społecznego, którym może być średni kurs NBP. Możliwość zastosowanie średniego kursu NBP jest o tyle zaskakująca, że wcześniej zarówno SN, jak i TSUE zgodnie twierdzili, że nie jest możliwe uzupełnienie umowy np. poprzez posłużenie się średnim kursem NBP. Trybunał Sprawiedliwości UE w sposób jasny wielokrotnie wskazywał, że wprowadzanie do umowy kredytu w miejsce nieuczciwych, niedozwolonych postanowień umownych kursów rynkowych czy kursów średnich NBP jest sprzeczne z prawem UE.
Uzupełnienie luk w umowie kredytu sprawiałoby, że bankom opłacałoby się stosować postanowienia niedozwolone, skoro umowa może zostać „nareperowana” przez sąd. Wobec tego wprowadzenie do umowy kursu średniego NBP stanowiłoby obejście skutku odstraszającego wynikającego z dyrektywy unijnej 93/13.
Czy orzeczenia Sądu Najwyższego coś zmienią w sprawach frankowiczów?
Wątpliwym wydaje się, że linia orzecznicza dotycząca kredytów frankowych ulegnie zmianie pod wpływem ww. orzeczeń. Bardziej prawdopodobne jest, iż sędziowie nadal będą kierować się wytycznymi Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Tym bardziej, że istnieje setki innych orzeczeń przemawiających na korzyść kredytobiorców. Zapadłe wyroki pokazują, że sędziowie orzekający nie akceptują wcześniej wypracowanego prokonsumenckiego orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE. Zatem frankowicze dalej mają mocne argumenty w ręce, poparte licznym orzecznictwem.
Wyroki zapadły w składzie trzech sędziów SN Dariusza Pawłyszcze (przewodniczący), Romuald Dalewski i Jarosław Sobutka w sprawach o sygnaturach akt II CSKP 1110/22, II CSKP 1495/22, II CSKP 1627/22.
