Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 12 stycznia 2024 r. orzeczenie w sprawie o sygn. C-488/23. Po raz kolejny w ostatnich miesiącach TSUE rozstrzygał w istotne z punktu widzenia kredytobiorców frankowych sprawie – waloryzacji roszczeń banku. Przypomnieć należy, że w efekcie unieważnienia umowy kredytu wyrokiem sądowym, kredytobiorca może żądać od banku tego, co zapłacił w związku z umową kredytu (raty, prowizje, opłaty manipulacyjne itp.). Bank może natomiast żądać zwrotu wypłaconego kapitału. Banki od pewnego czasu próbowały sądownie waloryzować przysługujące im roszczenia.
Orzeczenie TSUE C-488/23 – czy żądanie waloryzacji przez banki jest zasadne?
W treści orzeczenia C-488/23 TSUE wypowiedział się jednoznacznie, że banki nie mają prawa waloryzować roszczenia o zwrot kapitału. Przeciwne regulacje prawne stałyby w sprzeczności do Dyrektywy nr 93/13. TSUE wskazał w uzasadnieniu, że w kontekście uznania za nieważną w całości umowy kredytu hipotecznego zawartej z konsumentem przez instytucję kredytową, a to ze względu na to, że umowa ta zawierała nieuczciwe warunki, bez których nie mogła dalej obowiązywać, przepisy te stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa państwa członkowskiego, zgodnie z którą instytucja ta ma prawo żądać od tego konsumenta, poza zwrotem kwot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia wezwania do zapłaty, rekompensaty polegającej na sądowej waloryzacji świadczenia wypłaconego kapitału w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej danego pieniądza po wypłaceniu tego kapitału rzeczonemu konsumentowi.
Sprawdź również: unieważnienie kredytu
Jaki wpływ orzeczenie C-488/23 ma dla kredytobiorców?
Orzeczenie C-488/23 ma istotne znaczenie dla kredytobiorców, którzy mogą liczyć obecnie, że roszczenia waloryzacyjne banków będą oddalane. Co prawda sądy polskie nie są związane wykładnią TSUE, to jednak dotychczasowa praktyka pokazuje, że zdecydowana większość sądów wydaje rozstrzygnięcia zgodne z linią prezentowaną przez TSUE.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz, nr wpisu WA-15162
