Unieważnieniu kredytu frankowego dotyczy zarówno kredytów indeksowanych, jak i kredytów denominowanych. Kredyt indeksowany to rodzaj kredytu walutowego, w którym kwota kredytu określona zostaje w złotych polskich. W konsekwencji kredytobiorca zna dokładną kwotę kredytu jaka zostanie mu przyznana. Kiedy umowa o kredyt frankowy jest nieważna? Jakie są konsekwencje unieważnienia umowy frankowej?
Kiedy umowa o kredyt frankowy jest nieważna?
Banki w umowach przyznawały sobie jednostronne uprawnienia do ustalania kursu waluty, w wyniku którego dochodziło do obowiązku spłaty wyższej kwoty kredytu niż udzielona. Banki udzielając kredytów frankowych w całości przerzucały na frankowiczów ryzyko związane z wahaniem kursów wymiany walut.
W przypadku zakwestionowania umowy kredytu indeksowanego i uznaniu przez sąd klauzul indeksacyjnych za niedozwolone, umowa kredytu uznana zostaje za nieważną w całości. Przypomnieć należy, że klauzule abuzywne to postanowienia umowne, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszają jego interesy.
Konsekwencją uznania klauzuli indeksacyjnej za nieważną jest brak w umowie kredytu indeksowanego zapisów dotyczących ustalania przez bank wysokości poszczególnych rat i tym samym zasad spłaty kredytu przez frankowicza.
Co po unieważnieniu umowy kredytowej?
Na pytanie czym skutkuje unieważnienie umowy kredytowej należy odpowiedzieć następująco. W przypadku unieważnienia umowy kredytu indeksacyjnego, frankowicz zwraca dokładnie taką kwotę, jaką otrzymał od banku przy zawarciu umowy, a więc bez odsetek czy prowizji.
Skutkiem uznania umowy kredytu frankowego za nieważną jest konieczność dokonania stosownego rozliczenia między stronami polegającego na zwrocie wzajemnych świadczeń. Dodatkowo unieważnienie umowy kredytu frankowego skutkuje nieważnością ustanowionych zabezpieczeń spłaty kredytu, w szczególności w postaci hipoteki. Przy rozliczaniu z bankiem kredytobiorcy nie muszą obawiać się, że bankowi należy się tzw. wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. Po unieważnieniu umowy kredytobiorca rozlicza się z bankiem tylko z kwoty równej udzielonym świadczeniom.
Istnieją przypadki, gdy w momencie uzyskania prawomocnego wyroku kredytobiorca zdążył już spłacić pierwotnie pożyczoną od banku kwotę, a nawet dokonał nadpłaty. W takiej sytuacji nie musi on już spłacać dalszych zobowiązań wobec banku.
Czy każdy kredyt frankowy można unieważnić?
Ponad 90% spraw frankowych kończy się wyrokiem korzystnym dla frankowicza. Większość pozytywnych orzeczeń dotyczy unieważnienia umowy kredytowej.
Sąd może nie dokonać unieważnienia umowy kredytu, gdy uzna, że nie ma przesłanek do unieważnienia umowy kredytowej z powodu niedostatecznej ilości klauzul niedozwolonych w jej treści lub to, że dotyczą one mało istotnych zapisów.
Unieważnienie kredytu frankowego – przedawnienie
Data zawarcia umowy o kredyt frankowy nie ma znaczenia w ustalaniu terminu przedawnienia. Każda nadpłata przedawnia się odrębnie w terminie 6 lub 10 lat, licząc od dnia, w którym frankowicz dowiedział się o tym, że w jego umowie znajdują się niedozwolone postanowienia umowne. Dwa terminy przedawnienia wynikają z tego, że dnia 13 kwietnia 2018 roku znowelizowano Kodeks cywilny i zmieniono postanowienia dotyczące przedawnienia. Nowelizacja weszła w życie 9 lipca 2018 roku. Od tej datyokres przedawnienia roszczeń dla frankowiczów będących konsumentami wynosi 6 lat. Świadczenia spełnione przed tą datą przedawniają się jeszcze na „starych” zasadach, czyli kredytobiorca ma aż 10 lat na roszczenie o ich zwrot. Z kolei roszczenie o ustalenie nieważności umowy nie przedawnia się w ogóle. Kredytobiorca może w każdej chwili wysunąć roszczenie o unieważnienie umowy, bez względu na to, kiedy zaciągnął swój kredyt oraz kiedy pozyskał wiedzę o abuzywnych postanowieniach w umowie kredytu.
Kalkulator frankowy
Kalkulator frankowy to proste w obsłudze, darmowe urządzenia, z którego skorzystać powinien każdy zainteresowany wniesieniem do sądu pozwu frankowego.
Kalkulator frankowicza podaje orientacyjną wartość kwoty, o jaką można ubiegać się, pozywając bank w związku z nieuczciwą umową kredytu CHF. Jeżeli chcesz wyliczyć, którą możesz odzyskać w przypadku wygranego postępowania sądowego z bankiem, należy wpisać podstawowe parametry umowy, takie jak: kwotę kredytu i datę jej wypłaty, okres kredytowania czy marżą banku. Dzięki skorzystaniu z kalkulatora frankowego można samodzielnie dokonać wstępnej analizy swojej sytuacji procesowej, pod kątem wytoczenia roszczenia frankowego. Wynik uzyskany z kalkulatora frankowicza ma charakter szacunkowy, dlatego też złożenie pozwu frankowego powinno być poprzedzone indywidualną analizą umowy kredytu z uwzględnieniem warunków kredytowania oraz zmian oprocentowania. W tym celu warto umówić się na bezpłatną konsultacją z prawnikami z naszej kancelarii prawnej. Dokonamy bezpłatnej analizy umowy kredytu CHF oraz wskażemy wszelkie koszty wiążące się ze sprawą frankową, jak również poinformujemy o korzyściach i zagrożeniach.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz, nr wpisu WA-15162