W polskim systemie prawnym obowiązuje zasada dwuinstancyjnego postępowania. Oznacza to, że w każda sprawa (w tym sprawa o kredyt we frankach) może być rozpatrywana merytorycznie przez sąd I i II instancji. Niestety dla kredytobiorców frankowych, nie oznacza to, że po wydaniu korzystnego wyroku w sprawie frankowej przez sąd II instancji, bank pozbawiony jest możliwości dalszych działań.
Przepisy postępowania cywilnego umożliwiają bowiem wniesienie skargi kasacyjnej od wyroku sądu II instancji. Oznacza to, że bank może złożyć skargę kasacyjną od korzystnego dla kredytobiorcy wyroku frankowego. Warto więc dowiedzieć się jaki wpływ na kredyt we frankach ma skarga kasacyjna oraz kiedy można z niej skorzystać.
Co to jest skarga kasacyjna?
Skarga kasacyjna jest to nadzwyczajny środek zaskarżenia przysługujący od prawomocnych wyroków w określonych, wskazanych w ustawie sprawach. Skarga kasacyjna przysługuje m.in. od wyroków w sprawach frankowych, o ile dotyczyły one roszczeń na kwotę nie niższą niż 50 000,00 zł (co w sprawach frankowych jest normą).
Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania jeżeli 1) w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne; 2) istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów; 3) zachodzi nieważność postępowania lub 4) skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. W wypadku gdy żadna z tych przesłanek nie występuje w sprawie Sąd Najwyższy odrzuca skargę kasacyjną na tzw. przedsądzie.
Czy banki składają skargi kasacyjne?
Z punktu widzenia kredytobiorcy intersującym jest czy banki w ogóle składają skargi kasacyjne w sprawach frankowych? Praktyka wskazuje, że banki chętnie korzystają z możliwości złożenia skargi kasacyjnej na orzeczenia frankowe. Statystyki spraw sądowych są jednak optymistyczne dla kredytobiorców. Spośród wszystkich skarg kasacyjnych złożonych przez banki na orzeczenia frankowe Sąd Najwyższy odrzuca około ¾ w tzw. przedsądzie. Oznacza to, że nie dopatruje się on w danej sprawie podstaw prawnych do merytorycznego rozpoznania skargi kasacyjnej.
Ile czasu ma bank na złożenie skargi kasacyjnej?
Skoro wiemy już, że kredytobiorca w wypadku wygrania sprawy frankowej musi liczyć się ze złożeniem skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego, warto zastanowić się ile czasu ma bank na wniesienie skargi kasacyjnej? Kwestię tę regulują przepisy postępowania cywilnego. Po ogłoszeniu wyroku frankowego przez sąd II instancji każda ze stron ma 7 dni na złożenie wniosku o jego pisemne uzasadnienie. Sporządzenie takiego uzasadnienia zajmuje sądowi z reguły do maksymalnie 2 – 3 miesiące. Po doręczeniu wyroku z uzasadnieniem bank na wniesienie skargi kasacyjnej ma 2 miesiące. Skarga kasacyjna wniesiona po tym czasie zostanie odrzucona przez sąd jako spóźniona.
Ile trwa skarga kasacyjna w sprawach frankowiczów?
Trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie ile trwa skarga kasacyjna w sprawach frankowiczów. W praktyce jednak czas oczekiwania na rozpoznanie skargi kasacyjnej przez Sąd Najwyższy jest bardzo długi. Przyczyną tego jest ograniczona liczba sędziów przy jednoczesnym napływie do Sądu Najwyższego skarg kasacyjnych (i nie tylko) z terenu całego kraju. Na termin rozpoznania skargi kasacyjnej czeka się więc z reguły kilka lat od dnia wpływu skargi kasacyjnej do sądu (przy założeniu, że skarga nie zostanie wcześniej odrzucona w tzw. przedsądzie).
Czy skarga kasacyjna wstrzymuje wykonanie wyroku frankowego?
Co do zasady wyrok sąd II instancji w sprawie staje się prawomocny w dacie jego wydania. W związku z tym sam fakt wniesienia skargi kasacyjnej nie powinien wstrzymać jego wykonalności i wpływać negatywnie na możliwość wszczęcia egzekucji.
Trzeba jednak liczyć się z tym, że bank może skorzystać z możliwości jaie daje mu art. 388 KPC, który stanowi, że jeżeli na skutek wykonania orzeczenia stronie może być wyrządzona niepowetowana szkoda, sąd drugiej instancji na wniosek strony może wstrzymać wykonanie swego orzeczenia do czasu ukończenia postępowania kasacyjnego. Decyzja sądu w zakresie wstrzymania wykonalności zależy od jego własnej oceny, niemniej każdorazowo złożenie takiego wniosku przez bank może być zagrożeniem dla wykonania wyroku frankowego.
Autor: radca prawny Maciej Fiedorowicz, nr wpisu WA-15162