Wiele słyszy się o tym, że umowy kredytów frankowych mają swoje „typy” – mogą być denominowane lub indeksowane do franka szwajcarskiego. Co to jednak oznacza oraz czym właściwie jest mechanizm indeksacji? O tym przeczytacie w poniższym artykule.
Mechanizm indeksacji – jak działa?
Mechanizm indeksacji to mechanizm przeliczeń, który stosowany jest w umowach kredytów frankowych. W uproszczeniu indeksacja polega na tym, że w momencie wypłaty kwoty kredytu w złotówkach zostaje ona przeliczona na franki szwajcarskie według kursu kupna CHF stosowanego przez dany bank. Ta kwota stanowi wyjściowe zadłużenie kredytobiorcy. W dalszym kroku – kiedy kredytobiorca wpłaca ratę kredytu w złotówkach – następuje kolejne przeliczenie. Każda wpłata kredytobiorcy przeliczana jest na franki szwajcarskie według kursu sprzedaży CHF obowiązującego w danym banku w dniu spłaty.
Mechanizm indeksacji – wadliwość
Wadliwość mechanizmu indeksacji sprowadza się do tego, że to bank w swojej tabeli kursowej ustala zarówno kurs kupna franka jak i kurs sprzedaży. Ustalanie kursu w tabeli bankowej odbywa się w sposób dowolny – bez konkretnych kryteriów. Zatem zarówno przy wypłacie kredytu jak i potem podczas spłaty kredytu frankowego bank może kształtować zadłużenie kredytobiorcy w sposób nieograniczony.
Mechanizm indeksacji kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszają jego interesy, a zatem stanowi on postanowienie niedozwolone.
Kredyt denominowany we frankach
Kredyt denominowany to kredyt, w którym kwota kredytu wyrażona została w umowie w walucie obcej, lecz uruchomiony został on w walucie polskiej. Spłata kredytu następuje w złotych polskich z zastosowaniem przeliczenia według kursu wymiany walut na dany dzień. W kredycie denominowanym w chwili zawierania umowy znamy jedynie saldo kredytu, natomiast nieznana jest kwota kredytu w złotych polskich, jaka zostanie kredytobiorcy wypłacona.
Kredyt denominowany – przykład zapisu
Bank udziela kredytobiorcy na jego wniosek kredytu hipotecznego denominowanego w kwocie 50.000,00 CHF na warunkach określonych w niniejszej umowie.
Kredyt indeksowany
Kredyt indeksowany to natomiast kredyt, w którym kwota kredytu wyrażona jest w złotówkach i w złotówkach też następuje spłata kredytu. Jednak przy wypłacie kredytu kwota kredytu przeliczana jest na walutę obcą – franki szwajcarskie. W z związku z tym wysokość zobowiązania jest uzależniona od kursu waluty w konkretnym dniu.
Kredyt indeksowany – przykład zapisu
- Kredyt jest indeksowany do CHF, po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku w dniu uruchomienia kredytu lub transzy.
- Kredytobiorca zobowiązuje się spłacić kwotę kredytu CHF ustaloną zgodnie z § 2 w złotych polskich, z zastosowaniem kursu sprzedaży CHF obowiązującego w dniu płatności raty kredytu, zgodnie z Tabelą Kursów Walut Obcych Banku.
Klauzule indeksacyjne, stanowiące niedozwolone postanowienia umowne znajdują się m.in. w umowach zawieranych z Bankiem Millenium, mBankiem, Bankiem BPH, Getin Bankiem, Raiffeisen Bankiem, Santander Bank, Pekao, BOŚ i wieloma innymi.
Kredyt indeksowany a denominowany – ryzyko
Zaciągnięcie kredytu czy to indeksowanego czy denominowanego wiąże się z ryzykiem walutowym. Plusem kredytu indeksowanego do franka jest to, że kredytobiorca wie dokładnie, jaką kwotę w polskich złotych otrzyma. Przy kredycie denominowanym kredytobiorca zna kwotę, która zostanie mu wypłacona jedynie w przybliżeniu, bowiem zależy ona od kursu waluty, który nie jest znany w dniu wypłaty środków.
Kredyt indeksowany i denominowany – pozew
W obrocie znajduje się zarówno wiele umów kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego jak i denominowanych. Oba rodzaje tych umów posiadają w swojej treści postanowienia niedozwolone związane z dowolnymi przeliczeniami walut zgodnie z tabelą kursową banku. Jednak argumenty przemawiające za nieważnością kredytu indeksowanego i denominowanego nieco się różnią. Dlatego też warto skorzystać z pomocy prawnika przy konstruowaniu pozwu przeciwko bankowi, jak i później przy sprawie sądowej.